AZNET

Ötən ay Nazirlər Kabineti “İnternet telekommunikasiya xidməti göstərən operatorların və provayderlərin uçotunun aparılması Qaydası”na dəyişikliklər edilib. Dəyişikliklər operatorun və provayderin uçota alınmasından imtina ilə bağlıdır.

Belə ki, dəyişikliyə görə operatorların və provayderlərin texniki-təşkilati imkanları əməliyyat-axtarış tədbirləri haqqında qanunvericiliyin tələblərinə cavab vermirsə provayder və ya operator sadəcə uçota alınmır.

Əməliyyat-axtarış tədbiri haqqında qanunvericilik isə provayderin texniki avadanlıqlarında istənilən anda informasiya əldə edilməsinə imkan verən sistemin qurulmasını tələb edir.

Xeberler.az-a açıqlama verən Azərbaycan İnternet Forumunun prezidenti Osman Gündüz, məsələylə bağlı bəzi anlaşılmayan tərəflərin olduğunu bildirib:

-Bu tip sistemlər magistral provayderlərdə (backbone) yoxsa bütün provayderlərdə quraşdırılacaq? İndiyədək bu sistemlər ancaq magistral provayderlərdən tələb olunurdu. 

Həm də maraqlıdır ki, bu cür sistemlərin xərclərini kim ödəyəcək, Dövlət Təhlükəsizlik Xidməti (DTX) , Xüsusi Dövlət Mühafizə Xidməti (XDMX), Nəqliyyat, Rabitə və Yüksək Texnologiyalar Nazirliyi (NRYTN) yoxsa elə provayderin öz üzərinə qoyacaqlar? Əgər provayder ödəyəcəksə onda güman ki, provaderlər xərcləri internet istifadəçilərinin üzərinə qoyacaqlar.

Osman Gündüzün sözlərinə görə, təhlükəsizliklə əlaqəli bu tip xərclərin mərkəzləşmiş qaydada, büdcədən həyata keçirilməsi məqsədə uyğundur. Həm də yaxın keçmişimizin təcrübəsi göstərir ki, ümumiyyətlə bu prosesin qanunvericiliyə və beynəlxalq normala uyğun olaraq , şəffaf formada həyata keçirilməsinə ciddi diqqət yetirilməlidir.

Daha maraqlısı isə, provayderin ofisində, avadanlıqlarında bu cür imkanın olub-olmasının hansı qaydada müəyyən edilməsidir.

Qaydalara görə bu məqsədlə operatorun və provayderin ofisinə NRYTN və əməliyyat-axtarışla bağlı aidiyyatı qurumların ( XDMX, DTX, DİN və s) birgə baxış keçirməsi nəzərdə tutulur.