TƏHLİL

Son günlər “Facebook” və “Twitter” azərbaycandilli istifadəçiləri bloklamağa başlayıb.

“Facebook”-da və digər qlobal resurslarda ikili standartlar varmı? Məhdudiyyət təbiq olunduqda və ya oluna bilərsə nə etməli?

Xeberler.az məlumat verir ki, bu barədə sualları "Multimedia" İnformasiya Sistemləri Texnologiyaları Mərkəzinin direktoru, Azərbaycan İnternet Forumunun prezidenti Osman Gündüz cavablayıb.

O qeyd edib ki, “Facebook” azərbaycandilli istifadəçilərin bloklanması ilə bağlı artıq özü də növbəti dəfə məlumat yayıb (598 profil, 7906 səhifə, 447 “İnstagram” profili):

"Yəni “Facebook” bunu gizlətmir. Məlumdur ki, “Facebook” sosial resursunun bəlli qaydaları var. Xüsusən də, aqressiya, nifrət və zorakalıqla bağlı, müəllif hüquqları ilə, saxta səhifələrlə bağlı, trollarla, kampaniya və ya koordinasiya olunmuş fəaliyyətlər müəyyən olunduqda və ya şikayətlər olduqda məhdudiyyətlər ola bilər.

Bununla belə, müşahidələr göstərir ki, “Facebook”-da azərbaycandilli istifadəçilərə qarşı ikili standartlar tətbiq edilir. Xüsusən də bu, son zamanlar müşahidə olunur. Ümumiyyətlə, son zamanlarda “Facebook” və bir sıra digər qlobal resurslarda şəffaflıq, inhisarçılıq, ikili standartlarla bağlı ciddi faktlar ortaya çıxıb. Bir neçə gün öncə ABŞ Konqresinin “Facebook”, “Amazon, “Twitter” və “Apple” ilə bağlı təxminən 500 səhifəlik bir hesabatı dərc olunub.

Bu hesabatın sonuna baxanda görmək olar ki, Konqres bu şirkətlərin hər birisinin bir neçə ayrı-ayrı qurumalara parçalanmasını təklif edib. Bu yaxınlarda bu məsələlər yenidən gündəmə gəlməlidir".

O.Gündüz deyib ki, məhdudiyyət artıq tətbiq edilibsə, indiki zamanda “Facebook”-la vuruşmağa, buna zaman sərf etməyə ehtiyac yoxdur:

"Biz bu pulsuz resurslardan sadəcə istifadə edirik. Məlumdur ki, “Facebook” elə ABŞ Prezidenti Trampın səhifəsinə də məhdudiyyət tətbiq edir. FB alqoritmlərində nöqtə-vergül məsələsi nəzərdə tutulmadığından ona da zaman ayırmağa dəyməz.

1. Sadəcə, bununla bağlı onlara etiraz bildirişi göndərin və B variantına keçin.

2. Dərhal yeni səhifə və ya profil açın, digər sosial media resurslarına yönəlin və onun populyarlaşması üçün dostlardan kömək istəyin.

Paylaşımların məzmunu ilə bağlı məhdudiyyəti qabaqcadan göz önünə alanlar yeni profilin açılmasını elə qabaqcadan etməsi faydalı olardı.

Populyar səhifə və profil sahiblərinin qabaqcadan ehtiyat variant görməsi faydalı olardı.

3. Beynəlxlaq informasiya cəbhəsi üçün “Twitter” daha faydalıdır. Populyar insanların əksəri, dünya ölkələrinin bütün rəsmi şəxsləri, tanınmışlar, vətəndaş cəmiyyətləri və informasiya cəmiyyətlərinin təmsilçiləri və s. bu platforma üzərindədir.

Ümumiyyətlə, qlobal sosial media resurslardakı ikili standartlardan dolayı hər bir istifadəçinin indiki anda bir neçə ictimai əhəmiyyətli sosial media resursunda aktiv olması məntiqli olardı.

4. Sosial media resurslarında məhdudiyyət əməliyyatları robotlar və süni intellekt əsasında araşdırılaraq tətbiq edilir. Odur ki, paylaşımlarınızda bu aralar çox diqqətli olun ki, robotlara “ilişməyə” (zorakalıqlar olan müxləif video və fotolar, şikayət oluna biləcək məlumatlar və s.) yer qoymayasınız.

5. Paylaşımlar edəndə isə qaydaları pozmamağa çalışın, hansısa kampaniya xarakterli fəaliyyət olarsa, çalışın orijinal kontent yaradın, özəl kontent yaratmaq problem olarsa, digər tvitləri retvit, repost və share edin, multimediadan və haştaqlardan istifadə edin".