Bu həqiqətdir ki, müxtəlif sosial media platformalarının arxasında duran texnologiyalar bəşəriyyət tarixində insanlar arasında mövcud olan böyük məsafələri yaxınlaşdırıb və ucuzlaşdırıb.
Mayk Berri, beynəlxalq səviyyədə tanınmış rəqəmsal marketinq üzrə
təlimçi, spiker, məruzəçi və kitab yazarıdır. O 2013-cü il Yanvar ayının
18-i, Cümə günü . Bakıda öz məruzəsi ilə çıxış edib
www.bakudigitalmarketingshow.com
1)
Müxtəlif xalqların müxtəlif mədəniyyətləri, müxtəlif vərdişləri və
satış motivləri var. Lakin bu rəqəmsallaşma erasında, bu mədəni
toqquşmalar hələ də mümkündür?
Fikirləşirəm ki, hətta bu rəqəmsal erada da, insanlar hələ də insan
olaraq qalırlar və məmnunluqla bildirirəm ki, hələ də müxtəlif
mədəniyyətlər və müxtəlif ölkələr arasında həqiqi fərqlər mövcuddur.
Məhz mənə işimi sevdirən səbəblərdən biri də budur. Mən bütün dünyaya
səyahət edir, hər mədəniyyətdən və hər ölkədən marketoloqlarla
görüşürəm, müxtəlif məkanlardan uğur hekayələrini müqayisə edirəm.
Bu həqiqətdir ki, müxtəlif sosial media platformalarının arxasında duran
texnologiyalar bəşəriyyət tarixində insanlar arasında mövcud olan böyük
məsafələri yaxınlaşdırıb və ucuzlaşdırıb. Məmnunluqla bildirirəm ki,
Azərbaycanda yaşayan insanlar Qərbi Avropada yaşayan insanlardan hələ də
bir qədər fərqlənirlər və Avropalılar də Asiyalılardan və
Amerikalılardan fərqlənirlər. İnanıram ki, bu normaldır və şəxsən mən
müxtəlif ölkələrdən insanlarla görüşüb, onlarla dostluq etməyi sevirəm.
Xüsusilə, indi, mən harda olmağımdan asılı olmayaraq, sosial medianın
köməyi ilə onlarla əlaqə saxlaya bilirəm. Mən inanıram ki, çoxmillətli
marketoloqlar hələ də «Qobal səviyyədə düşünüb, yerli səviyyədə hərəkət
etmək» prinsipi ilə işləməlidirlər. Çünki, ən böyük beynəlxalq
brendlərin də yerli marketinq nümayəndələrinə ehtiyacı var.
2)
Niyə həmişə Rəqəmsal Marketinq və ya İnternet Marketinqi və ya
Mobil Marketinq deyilir. Marketinq rəqəmsal texnologiyalarla daha çox
assosiasiya olunur, nəinki Maliyyə, Logistika və ya Satışla?
Bu gün rəqəmsal texnologiyalar demək olar ki, cəmiyyətin bütün
aspektlərinə təsir edib. Şəxsi həyatımızda və işimizə də. Əlbəttə ki biz
qərəzliyik, çünki biz marketinq üzrə mütəxəssislərik. İstehsal,
İstehlak, İnsan Qaynaqları, Satış, Distribüsiya və Maliyyə də daxil
olmaqla, sənaye və kommersiyanın demək olar ki hər bir sahəsində
rəqəmsal texnologiyalarının səbəb olduğu böyük dəyişikliklər nəzərə
çarpır. Lakin marketoloq kimi, biz təbii olaraq diqqətimizi Rəqəmsal
marketinqdə, İnternet Marketinqində, Mobil marketinqdə və s. cəmləyirik.
Bu narahatçılıq üçün kifayətdir!
3)
Artıq bütün bizneslər tədricən internetlə həyata keçirilməyə
başlayır. Odur ki çoxlu start-up və sahibkarlıq sahələri mövcuddur.
Logistika heç nədir, xərci çox azdır, digər tərəfdən isə rəqabət
güclüdür. Bu vəziyyətdə hansı risklər mövcuddur?
Əgər yaxşı nəticə gözləyirsənsə, biznes daim risklidir; təbii ki,
internetdə biznesə başlamaq, real biznesdən daha ucuz başa gəlir. Lakin
bu həm də o deməkdir ki, rəqabətin güclü olması ehtimalı böyükdür. Bu
gün hələ də müvafiq hədəf auditoriyalarına cəlbedici qiymətlərlə yaxşı
məhsul təklif eləmək əhəmiyyətlidir. Daha sonra effektiv marketinq və
reklam vasitələrindən istifadə edərək bu məhsulu tanıtdırmalısan
etməlisən. Rəqəmsal erada da bu vəziyyət dəyişməz olaraq qalıb. Mən
inanmıram ki, ənənəvi (offlayn) biznes tezliklə öləcək, odur ki gəlin
TV-nin, mətbuatın, posterlərin, kinonun, radionun əhəmiyyətini
azaltmayaq. Gələcəkdə bütün işlər bir-birilə ahəng təşkil edəcək, lakin
bu o demək deyil ki, işimiz asanlaşacaq!
4)
Biz əvvəllər BBC, CNN, Bloomberg, Yahoo və s. kimi vasitələri əsas
yaradıcılar, aqqreqator və əsasən məzmunların sahibləri kimi görürdük.
Bu gün isə, istifadəçilərin işləyib- hazırladığı məzmunlar sosial
medianın köməyi ilə daha sürətlə və geniş şəkildə yayılır. Belə çıxır
ki, rəqəmsallaşma həmçinin media anlayışını da şəkilləndirir?
Bu bizi dəbdə olan Məzmun Marketinqi sahəsinə gətirib çıxarır. Bu
konsepsiyanın məğzi odur ki, düzgün məzmun işləyib hazırlasan, qalan hər
şey öz yolunda gedəcək: yüksək axtarış sıralamasına malik olacaqsan,
internet səhifəndə daha çox «giriş» traffiki nəzərə çarpacaq və sən öz
məzmununu paylaşa biləcəksən. Bu isə öz növbəsində insanların sənin
brendinlə daha çox əlaqəyə girməsinə və çox güman ki daha çox satışlara
səbəb olacaq.
Lakin şəxsən mən düşünmürəm ki, «Məzmun marketinqi tamamilə yeni bir
sahədir; hal-hazırda bu dəbli bir söz, dəbli bir kəlmə olsa da, qəzetlər
çap olunan gündən bəri, hər bir redaktor şübhəsiz bilir ki, məzmun ən
mühüm nüansdır; sən materiallarını satmaq və oxucu qazanmaq üçünü » ən
eksklüziv hekayələr yazmalısan. Bu həqiqətdir ki, bu gün dünyanın bütün
yerlərində ödənişli qəzetlər mübarizə aparır. Yüksək səviyyəli,
orijinal, cəlbedici məzmun yazan insanlara bu gün də çox ehtiyac var.
Əsas məsələ isə, təbii ki rəqəmsal aləmdə bunu qanuniləşdirməkdir. Bu
gün, məzmun yaradıcısı və ya məzmun kuratoru olmaq istəyən hər kəs üçün
maneələr nisbətən azdır: bloqqerlər və məzmun aqqreqatorları işi
qurmaqda daha az xərc çəkirlər, lakin rəqabət güclü olduğu üçün, traffik
və abunəçi əldə eləmək çox çətindir. Bir şey dəqiqdir ki, Məzmun hələ
də lider olaraq qalır! BBC, CNN və digərləri bunu hamıdan yaxşı bilir.
5)
Bilirik ki, mobil cihazlar daşıdığımız və əlaqədə olduğumuz ən
interaktiv media kanalıdır. Mobil marketinqin rəqəmsal marketinqdə rolu
nədir?
Biz, bütün onlayn fəaliyyətin yarıdan çoxunun mobil cihaz ilə həyata keçiriləcəyi ana çox yaxınıq.
www.forbes.com/sites/ericsavitz/2012/10/23/gartner-top-10-strategic-technology-trends-for-2013/
O zaman biz həqiqətən deyə bilərik ki, mobil rəqəmsaldır, rəqəmsal isə
mobildir. Başqa sözlə desək, bu gün mobil sahə o qədər uğur qazanıb ki,
ayrı bir ayrı bir qaydaları olmaqdan çıxıb və əslində rəqəmsal sahə ilə
birləşib! Həmçinin, mobil cihazlar, çatıdırlma mexanizmi, rəqəmsal
platformalara çatmağın yolu kimi sadəcə bir texnologiyadır. Sadəcə
olaraq kompüterlərin daha kiçik şəklidir; buna öyrəşin artıq!
Həqiqətən də, ümumiyyətlə «mobil» nə deməkdir? Daşıya biləcəyimiz
istənilən kompüter? Tabetlərin meydana gəlməsi və smartfonların
təkmilləşməsi ilə, bizim «stolüstü» şəxsi kompüter adlandırdığımız
cihazlar daha da az istifadə olunmağa başlayacaq. Mənə aydındır ki,
tezliklə biz (demək olar ki) ya hamımız smartfondan və ya Microsoft
Surface və ya Apple və Samsunqun istehsal etdiyi hər hansı yeni nəsil
hibrid notbuklardan və tabletlərdən istifadə edəcəyik. Mən həqiqətən
gözləmirəm ki biz, marketoloqlar olaraq «mobil» sahədən ayrı bir hissə
kimi uzun müddət danışa biləcəyik. Lakin bu sadəcə terminologiyadır;
əsas məsələ odur ki, bizim internet fəaliyyətimiz bütün cihazlarda
(digər bir dəbli söz olan «responsiv dizayn» vasitəsilə) «işə yarasın»
(yəni böyük istifadəçi təcrübəsi gətirsin) və biz, tamamlanmış reallıq
və məkana bağlı xidmətlər kimi, meydana çıxan texnologiyaların
üstünlüklərindən tam yararlana bilək. Müvafiq zamanlarda, istənilən
yerdə, istənilən cihazda istifadəçilərə onların seçiminə müvafiq olaraq
daha zəngin təcrübə qazandıraq. Bax əsl çətinlik budur. Odur ki, hələ
çox maraqlı olacaq!