Fontu böyüt:
Facebook sosial şəbəkəsinin rəhbərliyi 2015-ci il yanvarın 1-dən istifadəçilərinə xəbərdarlıq etmədən onlara məxsus məlumatlarını üçüncü tərəfə ötürəcək. Hazırda, şəbəkə bütün istifadəçilərə bildiriş göndərməklə onları məlumatlandırır.
Facebook istifadəçisi bu siyasətlə
razıdırmı? Xeberler.az Facebook üzvlərinin fikirlərini öyrənib.
Vitualaz.org saytının baş
redaktoru Famil Cəfərli buna normal baxdığını deyir: “Çünki elə dövrdə
yaşayırıq ki, informasiyaya və ondan istifadə qaydalarına qadağa qoymaq nə
olmaz, nə də əslində mümkün deyil”.
Milli.az xəbər portalının baş
redaktoru Anar İmanov Facebook istifadəçilərinin sayının azala biləcəyini
ehtimal edir: “Təbii, belə bir şey baş versə, Facebook-u bir çox istifadəçi tərk
edə bilər. İnanmıram, bu məsələyə müsbət yanaşılacaq”.
“Qoroskop” qəzetinin baş
redaktoru Səbuhi Rəhimli qərarın əleyhinədir: “Mən maraqlı bir araşdırma
paylaşıramsa, hansısa mənbə xəbərim olmadan götürüb yaysa, özəl həyatımla bağlı
məlumatları arzuolunmaz müstəvidə yayırsa, bu mənəvi-psixoloji təsirsiz ötüşməyəcək.
Amma sosial şəbəkələrin hansı qərarı verməsinə qarşı çıxmaq olmaz. Deyəcəklər,
xoşun gəlmir, tərk elə”.
“Ədalət” qəzetinin baş redaktoru
İradə Tuncay Facebook-un qərarından narazı deyil: “Mənim haqqımda məlumatlar
Google, Wikipediya-da var. Həmçinin şəkillər də. Gizlin olan informasiyanı
onsuz da bura yazan yox ki... Fikir vermişəm, elə adamlar bunun davasını döyür
ki, onun haqqında məlumat heç kimi maraqlandırmır”.
Facebook
hansı informasiyanı qarşı tərəfə ötürə bilər?
Azərbaycan İnternet Forumunun
prezidenti Osman Gündüz hansısa anlaşılmazlığın ola biləcəyini düşünür: “Adətən
bu tip qlobal resurslar asanlıqla məlumatı başqa birisinə, hətta dövlət qurumuına
belə vermirlər. Məhkəmə qərarı olsa belə, verməkdən imtina edirlər. Düzdü,
qlobal resursların ölkələrə münasibətində də bəzən ikili standartlar rol
oynayır. Ola bilər, istifadəçinin razılığı ilə reklam və ya digər bu kimi
hallar üçün məlumat başqa tərəfə verilsin. İstənilən halda istifadəçinin
razılığı alınmadan məlumatlardan üçüncü tərəfə verilirsə, bu normal hal deyil.
Əgər belə olarsa, gələcəkdə belə resurslar xeyli müştəri itirə bilərlər. İstifadəçilərə
isə hansısa bir sosial resursdan qeydiyyatdan öncə onun istifadə qaydaları, fərdi
məlumatlardan yararlanma şərtləri ilə tanış olmasını tövsiyə edə bilərəm”.
İnformasiya
ötürülməsini necə əngəlləyək?
Media hüququ üzrə ekspert Ələsgər
Məmmədli Xeberler.az-a bildirib ki, Facebook yalnız ictimaiyyətə açıqladığımız,
yəni doğum tarixi, yeri, təhsili kimi şəxsi məlumatları tələb edir: “Həmçinin,
soruşulan bütün informasiyaları cavablamadan da profil açmaq olar. Bu o deməkdir
ki, özəl informasiyaları verməmək olar. İnformasiyalar dedikdə gündəlik
yaydığımız məlumat, şəkillər yox, profil məlumatından bəhs edilir”.
Məsələnin qanuni hissəsinə
toxunan Ələsgər Məmmədli Facebook-un Amerikada fəaliyyət göstərdiyini, Avropa İnsan
Haqları Konvensiyasının (AİHK) təsir dairəsində olmadığını, qanun pozuntusu
olsa belə, bunu AİHK ilə mübahisələndirməyin mümkünsüz olduğunu qeyd edib.
İnformasiya kommunikasiya
texnologiyaları və onlayn media üzrə mütəxəssis Ellada Mustafayeva Xeberler.az-a
bildirib ki, istifadəçi sosial şəbəkə, hər hansı veb saytda qeydiyyatdan keçərkən
təhlükəsizlik siyasəti və fərdi məlumatdan istifadə şərtləri ilə əvvəlcədən
tanış olmalıdır: “Fərdi məlumatların məxfiliyini təmin olunmaması və ya başqa tərəflərə
ötürülməsi barədə şərt mövcud olduqda, həmin saytda qeydiyyatdan keçməyiniz
tövsiyə olunmur”.